Duurzame glastuinbouw door gebruik van restwarmte en rest CO2
- Het probleem: glastuinbouw vreet energie
- De duurzame oplossing van WarmCO2
- Hoe werkt het?
- WarmCO2 in beeld en geluid
- Het transportsysteem voor restwarmte en rest CO2
Het probleem: glastuinbouw vreet energie
Het energievraagstuk is één van de grootste uitdagingen binnen de glastuinbouw. Door de hoge gasprijs is het gebruik van een warmtekrachtkoppeling installatie (WKK) of een conventionele verwarmingsketel voor veel tuinbouwbedrijven niet meer rendabel. De energiekosten bedragen momenteel ongeveer 30% van de totale bedrijfskosten. Om de kassen op temperatuur te houden worden bovendien enorme hoeveelheden fossiele brandstoffen verstookt. Brandstoffen waarvan iedereen weet dat ze op zullen raken.
Zoektocht naar innovatieve toepassingen
De tuinbouwsector is al jaren op zoek naar oplossingen voor dit energievraagstuk.
Op verschillende manieren wordt geprobeerd niet alleen op kosten te besparen, maar ook duurzamer te produceren door het beperken van de hoeveelheid fossiele brandstoffen. Denk hierbij aan:
- Het gebruik van aardwarmte voor de verwarming van kassen.
- Het toepassen van technieken om warmteverlies te beperken, bijvoorbeeld met behulp van dubbele schermdoeken.
- Het gebruik van restwarmte.
De duurzame oplossing van WarmCO2
In Zeeuws Vlaanderen kwamen een aantal factoren bij elkaar. Chemische industrie en glastuinbouw lagen op een steenworp van elkaar. Daarnaast leefde de ambitie dit gebied grondig te verduurzamen. Het duurzame concept MUP, een Europees initiatief waarbij bedrijven gebruik maken van elkaars reststromen, paste prima bij die ambities.
Een unieke en verantwoorde oplossing kwam binnen handbereik: hoogwaardige restwarmte en zuivere rest CO2 uit de industrie gebruiken als grondstof voor de tuinbouw. Bovendien een voordelige oplossing want de prijs van restwarmte ligt ver onder die van aardgas bij gebruik van conventionele installaties. Daar komt bij dat de gasprijs een onzekere factor blijft.
De tuinders in Zeeuws-Vlaanderen hebben langjarige contracten met WarmCO2 afgesloten en zijn nu verzekerd van een lage, vaste energieprijs voor een langere tijd.
Meer over het MUP, Multy Utility Providing
Glastuinbouwgebied Zeeuws Vlaanderen: uniek in Nederland
Het tuinbouwgebied bij Westdorpe is gelegen in de Autrichepolder en de Smidsschorrepolder. Nagenoeg alle tuinbouwpercelen zijn verkocht en de tuinders gaan fasegewijs hun bedrijven uitbreiden. In 2019 zal hier in totaal 150 ha glas zijn verrezen. In het gebied worden tomaten, paprika’s en aubergines geteeld. De kassen in het gebied worden niet belicht. Een dergelijke duurzame opzet op deze schaal is uniek in Nederland!
Meer weten over het glastuinbouwgebied Zeeuws Vlaanderen?
www.gtzv.nl
Hoe werkt het?
Bij kunstmestproducent Yara Sluiskil wordt onder meer salpeterzuur en ammoniak geproduceerd. Bij deze productie komt zuivere CO2 en warmte vrij. De warmte zou normaal gesproken weer worden gekoeld en de CO2 zou in het milieu terecht komen. Nu vangen installaties bij Yara de warmte en CO2 af.
Voor het opvangen van warmte beschikt Yara over 76 MW thermisch vermogen. Deze restwarmte wordt naar behoefte naar de kassen getransporteerd. Yara beschikt nog over een buffer waarin 51 MW thermisch vermogen is opgeslagen. De warmtevoorraad wordt alleen ingezet om de piekbelasting op te vangen bij extreem koud weer of als het productieproces bij Yara tijdelijk stilvalt.
Warmtebuffer bij Yara
Van fabriek naar kas
Voor het transport van restwarmte en rest CO2 van Yara Sluiskil naar het glastuinbouwgebied is een leidingnet aangelegd. De zuivere CO2 die bij het productieproces van Yara vrijkomt kan zonder verdere bewerking de kassen in. Voor planten is CO2 een belangrijke groeistof die ze uit de lucht opnemen.
Detail warmtewisselaar bij tuinder
Geheel geautomatiseerd
Voor het transport van restwarmte wordt water gebruikt. Via een warmtewisselaar wordt het water van 89 °C bij de tuinders overgebracht op het leidingnet in de kas. Na verwarming van de kas levert de tuinder het water via de warmtewisselaar weer terug. Het water heeft nu een temperatuur van 40 °C.
De tuinder heeftnauwelijks omkijken naar het verwarmingssysteem. Zijn klimaatcomputer geeft aan wat nodig is en WarmCO2zorgt ervoor dat de tuinder kan beschikken over de gevraagde hoeveelheid warmte en CO2. Het water van Yara en het water van de tuinder komen niet met elkaar in contact. Hierdoor wordt besmetting of vervuiling voorkomen.
Feiten en cijfers WarmCO2
|
WarmCO2in beeld en geluid
Het transportsysteem voor restwarmte en rest CO2van de fabriek naar de tuinders
De restwarmte van kunstmestfabriek Yara Sluiskil stroomt via pijpleidingen onder de grond naar de kassen van de tuinders in Glastuinbouw Zeeuws-Vlaanderen. Hieronder een schematische weergave. De blauwe lijn geeft weer hoe het warme water loopt.
Lees meer over hoe het transportsysteem werkt